Pomnik został poświęcony 10 września 2023 roku. W ceremonii inauguracyjnej wzięło udział około 300 osób. Bardzo dziękuję wszystkim mówcom i wszystkim, którzy tam byli!
Specjalne podziękowania dla Barbary Maass i Jeana St. Amonta. Barbara Maass, wnuczka Adolfa Maassa, mówiła o dalekosiężnych konsekwencjach historii rodzinnej i o tym, że
Oto one: panele tekstowe pomnika
Pomnik »Aryzacji« został zainaugurowany we wrześniu 2023 r., a towarzyszące mu panele informacyjne powstały dopiero ponad rok później. Może się to wydawać absurdalne - ale czy jest to zaskakujące?
Powolny proces otaczający panele tekstowe odpowiada historii samego pomnika. Po szybkiej, ponadpartyjnej decyzji o budowie pomnika w listopadzie 2016 r., minęło siedem lat, zanim pomnik w Tiefer mógł zostać zainaugurowany we wrześniu 2023 roku. Trzeba było pokonać wiele trudności, ale szczególnie czasochłonne były spory o lokalizację pomnika: jaka bliskość, jaki wizualny związek pomnika z Kühne + Nagel jest (historycznie i moralnie) odpowiedni?
Ten proces negocjacji został powtórzony przy formułowaniu tekstów tablicy pamiątkowej. W każdym razie nie jest łatwym zadaniem przedstawienie procesów, zaangażowania i odpowiedzialności w powszechnych procesach »aryzacji«, zwłaszcza w Bremie, tak krótko i poprawnie, jak to tylko możliwe. Zwłaszcza, że nie ma na to przykładów w domenie publicznej: Pomimo swojego kluczowego znaczenia dla stabilizacji systemu nazistowskiego, cały temat »aryzacji« jest nadal ledwo obecny w przestrzeni publicznej. Brema odegrała tu pionierską rolę. Jednak podczas tworzenia tekstu, podobnie jak w przypadku pytania o lokalizację, następujące pytanie okazało się szczególnie trudne: W jakiej konkretnej formie Kühne + Nagel pojawia się na tych tablicach? I jakiego rodzaju procedura zostanie użyta, aby to wszystko rozstrzygnąć?
Zwrócenie się do sprawców zamiast zwykłego upamiętnienia ofiar: to wciąż nie jest sprawa oczywista, ale musi być cierpliwie i intensywnie dyskutowana. Istotne w tych wszystkich sporach jest to, że Kühne + Nagel zawsze działała w tle, pozwalając innym pracować, spierać się i debatować - zamiast pogodzić się z rzeczami i stawić czoła dyskusji na temat tego, jak radzić sobie z nazistowską historią. Coś, co udało się również innym firmom.
A tablice pamiątkowe? Zostały w końcu ukończone pod względem tekstu i projektu. Pierwsza tablica została zainstalowana w listopadzie 2023 r. w miejscu pamięci na poziomie ścieżki nad rzeką, a druga została już zainstalowana.
A oto one, dla wszystkich do zobaczenia: dzieło sztuki. Przy czym »druk« odnosi się nie tylko do procesu drukowania.
We wrześniu 2023 r. pomnik upamiętniający wywłaszczenie mienia żydowskiego w czasach nazistowskich został zainaugurowany na Tiefer, tuż obok bremeńskiego Wilhelm-Kaisenbrücke, gdzie obecnie znajduje się »Grüne Bude«. Władze Rzeszy Bremy, firmy i prywatni obywatele brali udział w bezprawnych wywłaszczeniach i czerpali z nich korzyści.
Istnieje wiele miejsc w Bremie, które są związane z »aryzacją«. Na przykład urząd skarbowy jako centrum administracyjne, Europahafen jako punkt przeładunkowy dla »towarów emigracyjnych«, Aladin (dawniej »Tivoli«), a także restauracja dzisiejszego wohninvest WESERSTADION do sprzedaży lub aukcji.
Podczas wydarzenia »Mahnmal-Projekt an der Tiefer - Vortrag zur Enteignung jüdischen Eigentum und die Rolle des Weser-Stadions« w dniu 29 stycznia 2024 r. SV Werder oferuje projektowi upamiętniającemu geraubt. org możliwość zrelacjonowania swoich badań i procesu upamiętniania.
Kiedy: 29 stycznia 2024 r., godz. 19:00
Gdzie: W Grüne Bude, Tiefer 1, 28195 Brema
Klub Werder Brema jest szczególnie powiązany z tymi zbrodniami poprzez wykorzystanie swojego najważniejszego obiektu sportowego i bierze na siebie wynikającą z tego odpowiedzialność. Prelegentami będą Evin Oettinghausen i Henning Bleyl.
Regularnie organizujemy upamiętniające wycieczki rowerowe do miejsc w Bremie związanych z nazistowskimi grabieżami, których daty są ogłaszane w mediach i na tej stronie internetowej.
Wiele znanych miejsc w Bremie jest ściśle powiązanych z rabunkiem ludności żydowskiej, ale nie jest to nagłaśniane. Należą do nich stadion Weser oraz »Aladin« w Hemelingen. Począwszy od nowego pomnika na Tiefer, który upamiętnia ogólnoeuropejski rabunek ludności żydowskiej z udziałem bremeńskich firm, władz i osób prywatnych, nasza pamiątkowa wycieczka rowerowa zabierze Cię do niektórych z tych miejsc i skupi się na ich powiązaniach z nazistowskim rabunkiem.
Nie wszystkie istotne miejsca można logistycznie połączyć z jedną wycieczką rowerową, inne już nie istnieją. Niemniej jednak stanie się jasne, jak wiele miejsc i grup społecznych skorzystało na grabieży ludności żydowskiej, która poprzedziła masowy mord. Wycieczka rowerowa odbywa się w ramach aktualnej wystawy »The Missing Segment« w Parlamencie w Bremie. Wycieczka rowerowa ma na celu nie tylko dostarczenie informacji, ale także postawienie pytań na miejscu, w sensie zbiorowej burzy mózgów, na temat tego, jak chcemy radzić sobie ze spuścizną nazistowskiej niesprawiedliwości, zarówno prywatnie, jak i publicznie.
Powiadomienie o treści: W ramach wycieczki rowerowej zostanie przedstawiony wgląd w struktury narodowosocjalistyczne, dokumenty i artykuły prasowe oraz omówione zostaną biografie prześladowanych Żydów. CN: #antysemityzm, #ideologia NS, #ludzka pogarda, #prześladowania
